Yeni Dizüstüler Yolda: 14. Nesil Intel Mobil İşlemciler Tanıtıldı!
Nevada, Las Vegas’ta devam eden CES 2024‘te sayısız yeni işlemci tanıtıldı. Intel’in masaüstü platformu için duyurduğu 14. Nesil Core Raptor Lake Refresh serisine zaten bakmıştık. Diğer taraftan dizüstü bilgisayarlar için de bir “yenileme” var: 14. Nesil Raptor Lake Refresh HX serisi mobil çipler kullanıma hazır.
Başını 24 çekirdekli Core i9-14900HX’in çektiği yeni HX serisi yongalar, hareket halindeyken yüksek performansa ihtiyaç duyan oyunculara, meraklılara, içerik oluşturuculara ve profesyonellere hitap ediyor. Kolaylıkla söyleyebiliriz ki mobil platformda da masaüstüyle benzer gelişmeler var.
“Intel 7 (10nm)” teknolojisiyle üretilen Raptor Lake Refresh tasarım açısından çok fazla değişiklik göstermedi. 13. Nesil Core mobil serisinde olduğu gibi, Raptor Cove performans çekirdekleri (P-Core) ve verimlilik odaklı Gracemont (E-Core) çekirdekleri hibrit tasarıma hayat vermeye devam ediyor.
Core i9 ve Core i5 CPU’larda çekirdek sayısı olduğu gibi kalmış. Core i7 modellerinde ise L3 önbellek ile birlikte verimlilik çekirdeklerinin sayısında küçük bir artış var. Beş yeni işlemciden oluşan Intel 14. Nesil Core HX ailesi, masaüstü işlemcilere çok benzeyen önceki 13. Nesil Core HX serisinin yenilenmiş bir sürümü. Yani Raptor Lake bu kez mobil cihazlar için tekrardan yenilendi.
HX serisi, çekirdek, iş parçacığı sayısı ve entegre grafikler gibi konularda önceki neslin özelliklerinin aynısına sahip. Aradaki farka gelince, performans ve verimlilik çekirdeklerinin turbo frekansları daha yüksek seviyelere erişebiliyor. TDP değerleri aynı kalmış. Çiplerin hepsi önceki nesille aynı 55/157 W TDP güç sınırlaması içinde çalışıyor.
Söylediğimiz gibi mimari tamamen aynı. Intel, Raptor Lake mimarisini kullanırken aynı temel ve turbo TDP sınırlaması içinde performansı artırmak için voltaj ve frekans (V/F) eğrisini iyileştirdi.
Intel’in öne çıkardığı bazı küçük diyebileceğimiz yenilikler de var. Yongaların geniş PCIe şerit sayısı sayesinde kolayca ayrı denetleyiciler ekleme yeteneği sunulmuş: Buna Intel’in 160 Gbps’ye kadar kablo bant genişliğine sahip Thunderbolt 5 ve yeni nesil Wi-Fi 7 desteği de dahil. Bunun da ötesinde, 13. Nesil Core HX serisinde olduğu gibi 14. Nesil varyantlar da hız aşırtılabilir.
Mavi takım, 14. Nesil Core HX serisi işlemcilerle dizüstü bilgisayar tasarlamak isteyen ortaklarını Thunderbolt 5/USB4v2 desteğini dahil etmeye zorluyor. Yeni nesil mobil işlemciler en son Wi-Fi 7 ve Bluetooth 5.4 bağlantı standartlarını ve belirli modellerde Thunderbolt 5’i destekliyor. Platform Wi-Fi 6E desteği ile geliyor. Platformda dahili olarak Thunderbolt 5 silikonu bulunmuyor, bu nedenle şirket harici Barlow Ridge Thunderbolt 5 kontrolcülere yöneliyor.
Barlow Ridge, ana taşıyıcı olarak bir PCIe 4.0 x4 bağlantısı kullanıyor. Elbette bu bağlantı Thunderbolt 5 bağlantısını doyurmak için yeterli bant genişliğini sunamıyor. Sonuçta Thunderbolt 5’in yüksek bant genişliği veri ana grafiklerinin (DisplayPort 2.1) bir kombinasyonunu sağlamak için, bu nedenle veri kısmının tek başına tüm bağlantıyı tamamen doyurması gerekmiyor.
Platform Wi-Fi 6E’yi yerel olarak desteklerken, Wi-Fi 7 desteği dizüstü bilgisayar üreticilerinin insiyatifine bırakılmış. Ancak Thunderbolt 5 veya Wi-Fi 7 gibi yeni teknolojiler muhtemelen çok pahalı dizüstü modellerinde sunulacak. Ayrıca 14 adede kadar USB 2 portu, 10 adede kadar USB 3 portu desteği ve 8 adede kadar SATA portu kullanılabiliyor.
Teknik özelliklere geçmeden genel notlardan devam edelim. Entegre grafiklerle ilgili olarak, 14. Nesil Core HX serisi işlemcilerin tümü de aynı temel Intel HD grafiklere sahip. Başka bir söylemle, entegre grafiklerin performansı aynı.
Serinin en güçlüsü Core i9-14900HX, önceki nesil Core i9-13900HX’e göre 400 MHz’lik bir artışla birlikte 5,8 GHz gibi etkileyici frekans hızlarına ulaşabiliyor. Tekrar hatırlatalım, bu değerler “sadece performans çekirdekleri” için geçerli. E-Core’ların frekansı ise +200 MHz artmış.
8P+16E/32T çekirdek/iş parçacığı yapılandırması ve 36 MB Intel Smart (L3) önbellek Core i9-13900HX ile aynı. Aslında P-Core turbo frekansındaki 400 MHz’lik büyük artış ve E-Core’daki 200 MHz’lik artış (4,1 GHz) dışında diğer her şey aynı kalıyor.
Core i7 segmentine bakıldığında, Intel hem önceki Core i7-13700HX’i hem de Core i7-13650HX’i yeniledi. Core i7-14700HX ve Core i7-13700HX arasında kayda değer iyileştirmeler var. Dört yeni verimlilik çekirdeğiyle birlikte çekirdek yapılandırması “8P + 12E / 28T” şeklini aldı. Tıpkı masaüstü tarafta olduğu gibi.
Bunun da ötesinde Core i7-14700HX, önceki nesle göre 500 MHz artışla 5,5 GHz P-Core turbo saat hızına sahip. E-Core’a gelince, Intel yine frekansları 200 MHz artırarak 3,9 GHz’e çıkarmış. Ekstra 4 çekirdeğin eklenmesiyle birlikte 30 MB olan L3 önbelleğin kapasitesi de 33 MB’e çıktı.
Core i7-14650HX, önceki Core i7-13650HX’e kıyasla iki performans çekirdeği daha eklenerek 8P+8E/24T çekirdek konfigürasyonuna yükseldi. Ekstra 2 çekirdeğin yanı sıra, performans (4,9 GHz’den 5,2 GHz’e) ve verimlilik (3,6 GHz’den 3,7 GHz’e) çekirdeklerinin frekansı bir miktar arttı.
Core i5 serisine indiğimizde Intel, 6P+8E/20T şeklindeki yapısıyla Core i5-14500HX’i piyasaya sürüyor. Core i9 ve Core i7 sınıfındaki yongalar gibi frekans hızları da biraz yukarı çekildi. P-Core turbo frekansları açısından Core i5-14500HX, Core i5-13500HX’e göre 200 MHz’lik bir artışla 4,9 GHz’e ulaşabiliyor. Ayrıca temel frekanslarda da artış söz konusu: 100 MHz’lik fark ile P-Core’lar 2,6 GHz, E-Core’lar 1,9 GHz’e yükseliyor. Ek olarak Core i5-14500HX 24 MB L3 önbelleğe sahip.
Son olarak Core i5-13450HX’in halefi olan, 4,9 GHz P-Core turbo ve 3,5 GHz E-Core turboya sahip Core i5-14450HX var. Temel frekanslar iki yonga arasında aynı kalıyor, ancak Core i5-14450HX’in performans çekirdeklerinde 200 MHz’lik ve verimlilik çekirdeklerinde 100 MHz’lik doping yapılmış.
CPU | Nesil | Çekirdekler | Taban Frekans | Turbo Frekans | GPU Çekirdeği | TDP (Taban/MTP) |
---|---|---|---|---|---|---|
Core i9-14900HX | 14. Nesil RPL-HX | 24 (8+16) | 2.2 GHz | 5.8 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i7-14700HX | 14. Nesil RPL-HX | 20 (8+12) | 2.1 GHz | 5.5 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i7-14650HX | 14. Nesil RPL-HX | 16 (8+8) | 2.2 GHz | 5.2 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i5-14500HX | 14. Nesil RPL-HX | 14 (6+8) | 2.6 GHz | 4.9 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i5-14450HX | 14. Nesil RPL-HX | 10 (6+4) | 2.4 GHz | 4.8 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i9-13980HX | 13. Nesil RPL-HX | 24 (8+16) | 2.2 GHz | 5.6 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i9-13950HX | 13. Nesil RPL-HX | 24 (8+16) | 2.2 GHz | 5.5 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i9-13900HX | 13. Nesil RPL-HX | 24 (8+16) | 2.2 GHz | 5.4 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i7-13850HX | 13. Nesil RPL-HX | 20 (8+12) | 2.1 GHz | 5.3 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i7-13700HX | 13. Nesil RPL-HX | 16 (8+8) | 2.1 GHz | 5.0 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i5-13650HX | 13. Nesil RPL-HX | 14 (6+8) | 2.6 GHz | 4.9 GHz | 16 EU | 55 / 157W |
Core i5-13600HX | 13. Nesil RPL-HX | 14 (6+8) | 2.6 GHz | 4.8 GHz | 32 EU | 55 / 157W |
Core i5-13500HX | 13. Nesil RPL-HX | 14 (6+8) | 2.5 GHz | 4.7 GHz | 16 EU | 55 / 157W |
Core i3-13450HX | 13. Nesil RPL-HX | 10 (6+4) | 2.4 GHz | 4.6 GHz | 16 EU | 55 / 157W |
14. Nesil Raptor Lake Refresh HX serisi yongalar, oyun performansını artırmak için Intel’in APO (Uygulama Optimizasyonu) teknolojisinden yararlanabiliyor. Yonga üreticisine göre APO, oyuna bağlı olarak kare hızlarını %4 ila %18 arasında artırabiliyor. Ancak APO’nun yalnızca Core i9 ve Core i7 işlemcilerde ve belirli oyunlarda çalıştığını belirtmeden geçmeyelim.
Destekli oyunlar listesine yakında F1 222, Strange Brigade, World War Z, Dirt 5 ve World of Warcraft gibi oyunlar da eklenecek.
14. Nesil Raptor Lake Refresh HX serisi işlemciler, XTU (Extreme Tuning Utility), tek tıkla hız aşırtma için Speed Optimizer ve XMP (Extreme Memory Profile) SO-DIMM’ler de dahil olmak üzere bir dizi Intel teknolojisini desteklemekte. DDR5-5600 ve DDR4-3200 bellek desteği değişmezken, desteklenen maksimum kapasite hala 192 GB.
Intel’in kendi bünyesinde yaptığı testlerle elde ettiği performans rakamlarına da kısaca bakalım. Amiral gemisi Core i9-14900HX ile AMD’nin X3D olmayan Ryzen 9 7945HX modeli karşılaştırılmış. Yüksek ayarlarla 1080p’de performans artışlarının en üst noktasında Intel, Total Warhammer III’te 1,37 kata kadar, F1 2023’te ise 1,11 kata kadar daha üstün performans sunulduğunu iddia ediyor.
League of Legends gibi diğer oyunlarda ise Intel yine %11 daha fazla performans iddia ediyor. Ancak Cyberpunk 2077’de olduğu gibi performansın daha düşük olduğu oyunlar da var: AMD Ryzen 9 7945HX, Intel’in yeni çipinden yaklaşık %2 daha iyi performans gösteriyor.
Bu sefer 3D V-Cache özellikli Ryzen 9 7945HX3D de testlere dahil edilmiş. Rainbow Six Siege’de Core i9-14900HX’in %0,3 daha iyi olduğu gösterilmiş ki aslında buna fark diyemeyiz. Total War: PHARAOH’da ise Ryzen 9 7945X3D’den %17’ye varan daha iyi performans sunulduğu vurgulanıyor. Bu noktada belirtmek gerekiyor ki, Total War oyunları Intel ile daha uyumlu. Bu nedenle Intel çiplerin daha iyi performans göstermesi sürpriz değil.
Yeni Intel 14. Nesil Core HX serisi mobil işlemcilerin perakende satışına gelince, Alienware, Lenovo, MSI ve Razer gibi üreticilerin 60’tan fazla tasarıma sahip olduğu söyleniyor. Ancak özellikle 14. Nesil Core HX serisi işlemcilerle kaç modelin piyasaya çıkacağı bilinmiyor. Önümüzdeki birkaç ay içerisinde yeni CPU’ları içeren yeni dizüstü bilgisayarlar göreceğiz.